Autodelen is een ware rage aan het worden waar steeds meer consumenten op inpikken. Ook in België. Is dit een flinke streep door de rekening van de auto-industrie? Niet noodzakelijk. Een grootschalige studie van consultancybureau McKinsey onthult immers ook nieuwe opportuniteiten.
De toenemende populariteit van gedeelde mobiliteit zal de wereldwijde verkoop van voertuigen weliswaar vertragen, maar niet terugdraaien. Hoewel autodelen er waarschijnlijk toe zal leiden dat er minder nieuwe voertuigen op de weg zullen komen, zal de verwachte sterke groei in ontwikkelingslanden de impact van autodelen in de komende 15 jaar rechttrekken en zelfs overtreffen.
Uit een Amerikaans onderzoek van McKinsey uit 2017 blijkt bovendien dat gedeelde mobiliteit slechts gedeeltelijk het autobezit zal vervangen. Zo geeft 67 procent van alle Amerikaanse respondenten de voorkeur aan eigen auto's boven het gebruik van autodeelapps, en 63 procent wil zijn wagen niet inruilen voor autodelen, zelfs niet als dat laatste helemaal gratis zou zijn.
De autodeelmarkt in vogelvlucht
Momenteel zijn China en de VS de twee grootste markten voor autodelen. De Europese markt is daarentegen veel kleiner. Het autodelen is er dan ook veel meer gefragmenteerd. Steden regelen het autodelen bijvoorbeeld zelf. Alles wijst er echter op dat autodelen wereldwijd snel zal stijgen in de nabije toekomst. In het meest positieve scenario uit het onderzoek zal de markt van 2015 tot 2030 jaarlijks met 28 procent groeien. Dat scenario gaat wel uit van een sterke vraag van consumenten naar zelfrijdende taxi’s zonder chauffeur, in steden die proactief stappen ondernemen om het deze zelfrijdende taxi’s makkelijker te maken. Maar zelfs het minst agressieve scenario, met klanten en steden die niet warm lopen voor robotaxi’s, gaat nog altijd uit van een jaarlijkse groei van 15 procent op basis van gebruiksgemak en economische voordelen.
Obstakels en oplossingen
Verdere groei is anderzijds ook afhankelijk van hoe de autosector erin slaagt de huidige obstakels te elimineren. Een belangrijk obstakel is bijvoorbeeld dat mensen ervoor terugschrikken te autodelen omdat ze dan met totale vreemden moeten pendelen, wat voor velen oncomfortabeler is dan in een eigen auto te zitten. Een ander groot obstakel is de hogere kosten die met autodelen gepaard gaan (onderhoud, schoonmaken enz.)
Die obstakels vormen echter een opportuniteit voor automakers, die wagens zouden kunnen ontwikkelen die zich specifiek op autodelen richten. Die zouden eenvoudiger ingericht zijn en makkelijker schoon te maken zijn, minder krachtige motoren vergen en makkelijker te produceren en te verdelen zijn. Zo’n auto zou algauw 25 procent minder kosten dan een gewone auto.
Een andere oplossing is zelfrijdende auto’s. Autodelen is momenteel niet winstgevend in steden met minder dan een half miljoen inwoners. Maar zelfrijdende auto’s zouden na een rit kunnen terugkeren naar commercieel aantrekkelijkere locaties. Bovendien schakelen ze de duurste kost van huidige autodeelservices uit: de chauffeur.
Automakers zouden hun strategie in de toekomst dus als volgt kunnen aanpassen:
- Productie van wagens die gericht zijn op autodelen
- Autodelen gebruiken om te voldoen aan de emissienormen van een wagenpark (meer elektrische wagens in autodelen), om nieuwe technologieën en design uit te testen en om consumentendata te vergaren
- Zich omvormen tot een online platform waarmee consumenten kunnen autodelen.
Naarmate autodelen populairder wordt, zullen autofabrikanten moeten leren wat autodelen zo aantrekkelijk maakt en zich hieraan aanpassen. Autodelen zal de verkoop van nieuwe voertuigen waarschijnlijk in een zekere mate belemmeren, maar er ontstaan ook nieuwe opportuniteiten.